De 3 verschillende waarneemposities

Bekijk dat eens door een andere bril...

Een uitspraak die je wellicht regelmatig hoort. Maar hoe doe je dat dan? Een zeer krachtige NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) methode is die van de 3 waarneemposities. Daarin onderscheiden ze 3 posities waar vandaan je naar een situatie of gebeurtenis kunt kijken. Onder andere handig bij vervelende gebeurtenissen of situaties waar je tegenop kijkt.

de-3-waarneemposities

Wat zijn de 3 waarneemposities?

Er zijn dus 3 verschillende posities van waaruit je kunt waarnemen. 

De 1e positie - geassocieerd in jezelf

Je neemt de wereld waar door je eigen zintuigen: je ziet door je eigen ogen, hoort door je eigen oren en ervaart vooral je eigen gevoelens. Dit gaat heel erg uit van je eigen perspectief en bent je bewust van wat je denkt, voelt en ervaart. Je gaat sterk uit van je eigen kijk en beleving op de wereld.

De 2e positie - geassocieerd in de ander

Je neemt de wereld waar alsof je door zintuigen van de ander waarneemt: je ziet, hoort en voelt als wat de ander waarneemt. Je verplaatst je als het ware in de belevingswereld van de ander. Dit gaat heel erg uit van het perspectief van de ander, je bent ook vaak goed in het kunnen verplaatsen in de ander en hoe iets voor een ander is.

De 3e positie - gedissocieerd van jezelf en de ander

Je neemt de wereld waar alsof je een onafhankelijke waarnemer bent, een helikopterview. Je overziet zowel jezelf als de ander. Doordat je dissocieert, ervaar je weinig tot geen gevoelens van jezelf en van de ander. We noemen het ook wel de metapositie. Vanuit een rationele & objectieve afstand kijk je naar de omgeving, inclusief jezelf en de ander. 


Wat kun je met de 3 waarneemposities?

Iedereen heeft een persoonlijke voorkeur met betrekking tot de 3 waarneemposities. Zo kan ik zelf goed associëren, heb een voorkeur voor de 1e positie. Maar daarin gaat de 2e positie me ook relatief goed af, ben empathisch ingesteld en kan me ook goed verplaatsen in de ander. Daarentegen kost de 3e positie mij de meeste moeite, van de 3 posities heeft deze het minst mijn voorkeur.

Interessant kan dus zijn om voor jezelf eens te reflecteren: welke van de 3 posities gaat jou het gemakkelijkst af? Wat brengt dat je? En wat zou het je opleveren als je zo nu en dan 1 van de andere 2 posities bewust eens inzet?


Hoe kun je de 3 waarneemposities toepassen?

Met behulp van de 3 verschillende invalshoeken kun je meer inzicht of informatie krijgen over een situatie. Over jezelf, over de ander, of juist vanuit een afstand. Je kunt dus vanuit 3 perspectieven naar bijvoorbeeld je interactie met anderen kijken. En zo bewust worden van bepaalde patronen of facetten. Waardoor je weer kunt leren, groeien of ontwikkelen.

Wanneer je de kunst verstaat om situaties vanuit verschillende invalshoeken te bekijken, word je flexibeler in je communicatie, in de mogelijkheden die er zijn en kun je zo ook reflecteren op jezelf en je eigen functioneren. Je kunt zelfs jezelf van feedback voorzien, of vanuit een ander perspectief omgaan met de feedback die je krijgt. Ook kun je de posities effectief gebruiken in conflicthantering, omgaan met teleurstellingen of tegenslagen, maar ook tijdens brainstormsessies.

Reactie plaatsen