Concurrerende waardenmodel en managementrollen van Quinn

Het concurrerende waardenmodel van Robert Quinn, die wereldwijd gezien wordt als belangrijke autoriteit op het gebied van verandermanagement, beschrijft 4 culturen die je als organisatie kan hebben. Dit model helpt in het vaststellen welke cultuur aanwezig is in je organisatie om vervolgens te kijken welke leiderschapsstijlen hier het beste bij passen.

Het concurrerende waarden model

Het concurrerende waarden model is opgebouwd uit twee assen en van daaruit vier kwadranten. De twee assen beschrijven de twee belangrijkste dimensies in het vaststellen van een cultuur en zijn tegelijkertijd, zoals vaak op assen, tegenstrijdig. De twee assen van het model zijn:

• Intern gericht versus extern gericht
• Flexibiliteit en vrijheid versus stabiliteit en beheersbaarheid

Quinn beschrijft de reden achter deze dimensies als volgt: aan de ene kant hechten organisaties veel belang aan interne focus (denk aan het bouwen van teams, realiseren van duidelijke processen en het behalen van doelen). Aan de andere kant willen ze ook een externe focus hebben (denk aan positionering, vernieuwing en netwerken bij belangrijke stakeholders). Kortom, organisaties willen zich het liefst intern als extern richten, maar zie je in de cultuur vaak wel een duidelijke voorkeur.

Dit geldt ook voor flexibiliteit versus stabiliteit. Aan de ene kant wil je als organisatie stabiliteit realiseren (beschrijven, monitoren, meten en vervolgens verbeteren van processen en prestaties), maar wil je ook flexibel blijven (wendbaar zijn, kansen benutten en continu vernieuwen). Ook hier doe je als organisatie het liefst beiden, maar is er vaak een duidelijke voorkeur in de cultuur.

Kortom, de assen maken 4 verschillende organisatieculturen en de manier waarop een organisatie acteert op deze twee assen laat zien welke cultuur dominant is.

De 4 organisatieculturen van het concurrerende waardenmodel

Op basis van de twee assen heeft Quinn 4 organisatiecultuur kunnen benomen. Dit zijn:

• De familiecultuur
• De adhocratiecultuur
• De marktcultuur
• De hiërarchische cultuur

Deze 4 organisatieculturen zijn de basis van het concurrerende waardenmodel van Quinn. Wat deze culturen precies betekenen zie je in onderstaand overzicht:

Concurrerende waardenmodel van Quinn

Hoe pas je nu het concurrerende waardenmodel toe?

Nu lijkt het zo dat je maar één bepaalde organisatiecultuur kan hebben. Volgens Quinn is dat niet het geval. Ja, het maakt inzichtelijk wat de voorkeur is in jouw organisatie. Maar dit betekent niet dat je het daarbij moet laten. Quinn geeft aan juist te zoeken naar een goede balans. Elk van deze 4 organisatieculturen moet aandacht krijgen in je organisatie. Voor elke organisatie is die balans anders. Het is bijvoorbeeld afhankelijk van de fase waarin je zit als organisatie, maar ook de markt waarin je je bevindt.

Het belangrijkste wat je moet beseffen bij het toepassen van het model is dat je continu bewust moet zijn dat al deze aspecten op een bepaalde manier gewaarborgd moeten worden. En een goede manier om dat te doen is vanuit leiderschap - vindt ook Quinn

De 8 managementrollen van Quinn

Met het concurrerende waarden model heeft Quinn vervolgens een verdiepingsslag gemaakt. Hij is namelijk gaan kijken welk leiderschap hoort bij deze 4 organisatieculturen. Zo heeft hij in totaal 8 managementrollen gedefinieerd, per cultuur 2. Om te zorgen dat alle culturen aandacht krijgen in een organisatie, is het volgens Quinn essentieel dat al deze managementrollen aanwezig zijn in het leiderschap.

Wil je nou meer weten over deze managementrollen (of ook wel leiderschapsstijlen) volg dan de links en doe ook de leiderschapsstijlen test om te zien welke stijl jouw voorkeur heeft.