Stress symptomen: hoe herken je stress en wat kan je eraan doen?
We zijn ons vaak niet bewust van de stress die we voelen en dus is het belangrijk goed de stress symptomen te (her)kennen. Stress is tegenwoordig namelijk iets wat altijd op de loer ligt. Werk, het leven thuis en de maatschappij vraagt veel van onze tijd en energie. We zijn geneigd mee te bewegen met wat er van ons gevraagd wordt en vinden het moeilijk echt controle te nemen over onze eigen energie. En dat willen we natuurlijk niet als Happyholics! In dit artikel delen we daarom graag de stress symptomen zodat je scherper kan zijn op hoe het er bij jezelf voorstaat.
Wat kan je krijgen van stress?
Stress komt per persoon anders tot uiting. Het is daarnaast ook vaak een mix aan symptomen die samen duidelijk maken dat je over je grenzen heen aan het gaan bent. Hoofdpijn op zichzelf hoeft niet per se stress te zijn. Maar in combinatie met bijvoorbeeld regelmatig trillerigheid, prikkelbaarheid en slecht slapen is het zeker mogelijk dat je te veel stress ervaart.
Stress symptomen zijn op te delen in vier verschillende categorieën. Dit zijn:
- Lichamelijke stress symptomen
- Emotionele stress symptomen
- Cognitieve stress symptomen
- Stress symptomen op gedragsniveau
Over het algemeen zijn wij mensen geneigd te lang de kop in het zand te steken. Het is dan ook van belang dat je de verschillende symptomen snel leert herkennen bij jezelf zodat je tijdig in kan grijpen. We geven je graag een overzicht per categorie.
Lichamelijke stress symptomen
Je lichaam is bijna altijd de grootste indicator voor hoe het met je gaat. Helaas zijn wij tegenwoordig te goed in staat het lichaam te negeren. We zitten te veel in ons hoofd waardoor we de signalen in ons lichaam niet goed genoeg voelen. Daarnaast helpen allerlei medicijnen ons de symptomen die ons lichaam afgeven af te zwakken. Belangrijk dus om echt goed stil te zijn bij wat er in ons lichaam gebeurt. De signalen die ons lichaam kan afgeven bij stress zijn:
- Maagklachten
- Buikpijn
- Hoofdpijn
- Misselijkheid
- Duizeligheid
- Transpireren (stress transpiratie is anders dan transpiratie door inspanning)
- Hogere bloeddruk
- Versnelde hartslag
- Versnelde ademhaling (tot hyperventilatie)
- Wankel voelen
- (Chronische) vermoeidheid
Om echt goed in contact te staan met je lichaam raden wij aan elke dag bewust de tijd te nemen om te voelen hoe je je voelt. Een goede ochtendroutine helpt hierin maar ook meditatie of mindfulness zijn zeer waardevol.
Cognitieve stress symptomen
Hoewel we ons hoofd sterk hebben ontwikkeld kan stress alles overhoophalen. Dit merk je vooral wanneer je regelmatig voelt dat je dingen niet onder controle hebt. Stress symptomen die op cognitief niveau plaatsvinden zijn:
- Concentratieproblemen
- Obsessieve gedachten (zoals piekeren of doemdenken)
- Jezelf kleineren
- Onzekere gedachten over jezelf
- Vergeetachtigheid
De symptomen op de verschillende niveaus hebben natuurlijk ook veel invloed op elkaar. Op het moment dat je jezelf continu kleineert en je blijft piekeren over alles wat je doet (of moet doen) ga je je emotioneel ook steeds slechter en onzekerder voelen. En dan steken de symptomen op emotioneel niveau op.
“Here’s a two step formula for handling stress. Step number one: Don’t sweat the small stuff. Step number two: Remember it’s all small stuff.”
– Tony Robbins
Emotionele stress symptomen
Op het moment dat we gestrest zijn ervaren we ook andere emoties of zijn de emoties die we voelen uit balans. We voelen minder vreugde of liefde en meer :
- Boosheid
- Angst
- Frustratie
- Verdriet
- Schaamte
Dit zijn allemaal basisemoties die we in principe regelmatig ervaren. Wanneer we te veel stress voelen zijn deze vier emoties meer op de voorgrond en voelen ze ook veel steviger. Ook hierbij is het wisselend per persoon welke emoties opkomen als stress symptoom. De één is bijvoorbeeld veel boos op van alles en nog wat terwijl de ander veel verdriet voelt en zich schaamt.
Gedrag als stress symptoom
Ook kan stress zich uiten in hoe je je gedraagt. Vaak geven mensen die gestrest zijn aan zichzelf niet te herkennen of wordt dit door hun omgeving benoemd. Symptomen die vaak voorkomen op gedragsniveau zijn:
- Te laat komen
- Minder contact maken met mensen (verbinding verliezen)
- Meer conflicten (meer agressiviteit)
- Vermijden van mensen
- Te veel eten
- Te weinig eten
- In het weekend uitgeput op de bank hangen
- Veel slapen
- Slecht slapen
- Meer roken
- Meer drinken
- Alles mooier maken naar anderen toe
Kortom, veel onaangenaam gedrag. Bij de eerste drie categorieën gaat het nog vooral om jezelf. Bij gedrag komt het ook in relatie te staan met anderen en mogelijk dierbaren. Extra belangrijk dus om hier tijdig op te interveniëren.
Omgaan met stress – voorkom een burn-out
Wanneer je langdurig stress ervaart kan je in een burn-out terecht komen. Tijdig de symptomen herkennen is dus essentieel. Dit vraagt dat je regelmatig de tijd neemt om in contact zijn met je eigen gevoel en gedachten. In dit artikel geven we uitgebreide tips over hoe je stress en een burn-out kan voorkomen. We hopen dat het je helpt! Wil je meteen checken of je niet tegen een burn-out aan zit? Doe dan de burn-out test op PsyNed.