De 5 principes van Mars: leren van een geheimzinnig succesverhaal

Ik luister graag naar podcasts waarin de geschiedenis van bedrijven wordt uitgediept om te begrijpen wat hen zo uitzonderlijk maakt. Een van mijn favorieten is Acquired, waarin de hosts op een verhalende manier de opkomst en strategieën van bekende bedrijven analyseren. Onlangs luisterde ik naar een aflevering over Mars – het iconische familiebedrijf achter Mars, Snickers, Milky Way, M&M’s, en zelfs dierenvoeding en rijstproducten. Wat me het meest fascineerde, was de bespreking van de vijf principes waarop Mars zijn succes heeft gebouwd.

Mars is een zeer gesloten en volledig familiebedrijf, maar tegelijkertijd een van de meest succesvolle bedrijven ter wereld. Hun geheim? Een diepgewortelde bedrijfscultuur gebaseerd op vijf principes. Hieronder duiken we in deze principes en wat wij ervan kunnen leren.

1. Kwaliteit als absolute obsessie

Bij Mars is kwaliteit niet zomaar een marketingterm, maar een allesoverheersende obsessie. Forrest Mars, de drijvende kracht achter het bedrijf, stond erop dat elk aspect van het product – van ingrediënten en verpakking tot de manier waarop het in winkels werd gepresenteerd – perfect moest zijn. Dit ging zelfs zover dat medewerkers op de productielijn op elk moment de hele productielijn mochten stilleggen als er iets niet voldeed aan de standaarden.

Een bekend verhaal is dat Forrest een defect in een wikkel vond en vervolgens woedend een hele batch vernietigde. Dit klinkt extreem, maar zijn filosofie was simpel: kwaliteit is niet onderhandelbaar. En dat zie je nog steeds terug in het merk Mars. Dit principe lijkt sterk op hoe bedrijven als IKEA werken: hoge kwaliteit tegen een eerlijke prijs. Mars weet dat als je een betere kwaliteit biedt dan je concurrent voor dezelfde prijs, je een voorsprong opbouwt die niet meer in te halen is.

2. Verantwoordelijkheid: Hoge lonen en volledige autonomie

Een ander opvallend principe binnen Mars is verantwoordelijkheid. Ondanks de strenge kwaliteitsstandaarden was Forrest Mars geen micromanager. Hij wilde juist de beste mensen in dienst hebben en hen vervolgens volledig de vrijheid geven om hun werk te doen.

Om topmensen aan te trekken, hanteerde Mars jarenlang een salarisstandaard van drie tot vier keer het gemiddelde salaris in de industrie. Tegenwoordig ligt dit op ongeveer twee keer het marktniveau, maar nog steeds betalen ze structureel beter dan de concurrentie. Ook is het bonussysteem strikt gekoppeld aan de algehele bedrijfsprestaties – niet aan individuele resultaten. Er is slechts één uitzondering: op tijd komen. Iedere medewerker, van de productiemedewerker tot de CEO, krijgt een extra bonus als ze nooit te laat komen. Zelfs de CEO van Mars heeft een tijdkaart die hij dagelijks moet afstempelen.

Daarnaast kent Mars geen luxevoordelen voor leidinggevenden. Er zijn geen executive parkeerplekken, geen grote kantoren – sterker nog, Mars heeft geen kantoren. Het bedrijf werkt al sinds de jaren ‘30 volledig met open werkruimtes, zonder deuren, zonder privéruimtes. Dit past perfect bij hun cultuur waarin iedereen gelijk is en bijdraagt aan het collectieve succes.

3. Mutualiteit: Iedereen moet winnen

Mars gelooft sterk in win-winrelaties. Dit betekent dat niet alleen zijzelf, maar ook hun leveranciers, distributeurs en retailers succesvol moeten zijn. Het idee hierachter is dat als al je partners goed verdienen aan jouw producten, ze deze zullen blijven promoten en verkopen. Dit creëert een zichzelf versterkende groeistrategie.

Dit principe wordt vaak onderschat in het bedrijfsleven. Veel bedrijven proberen te onderhandelen tot de laatste cent, maar Mars begrijpt dat langdurige relaties en wederzijdse groei uiteindelijk waardevoller zijn dan kortetermijnwinst.

4. Efficiëntie: Het bedrijf als een perfect geoliede machine

Mars is extreem efficiënt. Dit zie je terug in alles wat ze doen: hun fabrieken draaien 24 uur per dag, hun productieprocessen zijn tot in de kleinste details geoptimaliseerd en ze herinvesteren continu in nieuwe productiemethoden.

Een bijzonder kenmerk van Mars is hun focus op Return on Total Assets (ROTA) als belangrijkste prestatie-indicator. Waar de meeste bedrijven sturen op omzet of winst, kijkt Mars naar hoe effectief hun vaste activa (zoals fabrieken en machines) bijdragen aan de winstgevendheid. Dit betekent dat elke investering zichzelf binnen vijf jaar moet terugbetalen. Het resultaat? Mars opereert met 30% minder medewerkers dan concurrent Hershey, maar genereert per medewerker veel meer output.

Bovendien worden alle winsten zo veel mogelijk terug in het bedrijf geïnvesteerd. Dit minimaliseert belastingafdrachten en maximaliseert groei, een tactiek die doet denken aan bedrijven als Costco en Warren Buffett’s Berkshire Hathaway.

5. Vrijheid: De kracht van familiebezit

Het laatste en misschien wel belangrijkste principe is vrijheid. Mars heeft altijd vastgehouden aan privé-eigendom en weigert naar de beurs te gaan. Dit betekent dat het bedrijf geen aandeelhouders heeft om tevreden te stellen, geen kwartaalcijfers hoeft te rapporteren en zich volledig kan focussen op de lange termijn.

Deze vrijheid stelt Mars in staat om strategieën te volgen die anderen niet kunnen of durven. Ze kunnen bijvoorbeeld zonder druk van investeerders grote risico’s nemen of enorme bedragen investeren in R&D zonder direct rendement te hoeven laten zien. Het resultaat? Een bedrijf dat decennialang stabiel blijft groeien.

Wat kunnen we hiervan leren?

De Mars-cultuur is een fascinerend voorbeeld van hoe een familiebedrijf gigantisch succesvol kan worden zonder in de gebruikelijke valkuilen van corporate bedrijven te trappen. Hier zijn een paar lessen die we uit hun principes kunnen halen:

✅ Kwaliteit is de basis van langetermijnsucces – Mensen blijven terugkomen voor merken die betrouwbaar en consistent zijn. ✅ Geef mensen verantwoordelijkheid en beloon hen goed – Betere salarissen en autonomie leiden tot hogere betrokkenheid en loyaliteit. ✅ Denk in lange termijnrelaties – Zorg ervoor dat iedereen in jouw ecosysteem profiteert van het succes. ✅ Optimaliseer je efficiëntie continu – Bedrijven die slim met middelen omgaan, blijven winstgevend. ✅ Vrijheid leidt tot duurzame groei – Door niet afhankelijk te zijn van aandeelhouders kan Mars strategische keuzes maken die op de lange termijn vruchten afwerpen.

Mars bewijst dat een sterke bedrijfscultuur en consistentie de sleutel zijn tot een imperium. Geen wonder dat ze na al die jaren nog steeds een van de meest succesvolle en tegelijkertijd meest mysterieuze bedrijven ter wereld zijn.

Wat vind jij van de principes van Mars? Welke zou jij toepassen in je eigen werk of organisatie?

Wil je de het hele verhaal horen? Check het dan hier: